Tylko do 31 marca z okazji wiosennej promocji, zniżka 25% na wszystkie kursy z kodem “farma25”!

HomeFarmakoekonomikaAnaliza ekonomiczna
Analiza ekonomiczna

Analiza ekonomiczna

Analiza ekonomiczna ma na celu porównanie technologii medycznej pod względem kosztów i wyników zdrowotnych z odpowiednimi komparatorami, wyznaczonymi w trakcie analizy problemu. Umożliwia ona wybór sposobu leczenia w oparciu o udowodnioną ocenę opłacalności leczenia oraz stanowi ona istotny czynnik przy decyzji o refundacji produktów leczniczych, wyrobów medycznych czy środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego.

W trakcie analizy ekonomicznej wymagany jest systematyczny przegląd literatury, aby znaleźć wcześniejsze analizy poświęcone badanej technologii medycznej. Zalecane jest sprawdzenie co najmniej baz MEDLINE oraz Biblioteki Cochrane. Jednak gdy nie możemy odnaleźć publikacji w tych bazach, możemy przystąpić do poszukiwania na stronach takich jak: ISPOR (International Society for Pharmacoeconomics and Outcomes Reasearch), SMDM (Society for Medical Decision Making), PTFE (Polskie Towarzystwo Farmakoekonomiczne) itp.

Perspektywa w analizie ekonomicznej

Analizę powinno wykonać się z perspektywy płatnika publicznego oraz z łącznej perspektywy płatnika oraz świadczeniobiorców. Nie wyklucza to oczywiście przeprowadzenia analiz z innych perspektyw.

W sytuacji, gdy płacenie ze strony świadczeniobiorców jest znikome lub nie dochodzi do niego, można zastosować jedynie perspektywę płatnika publicznego, czyli w przypadku Polski – perspektywę Narodowego Funduszu Zdrowia.

Horyzont czasowy w analizie ekonomicznej

Horyzont czasowy powinien stanowić odpowiednio długi okres czasu, by możliwe było ocenienie różnic między wynikami i kosztami ocenianej technologii medycznej oraz komparatorów. Powinien być również taki sam dla pomiaru kosztów i wyników zdrowotnych.

W sytuacji, gdy wyniki i koszty różniące ujawniają się przez okres całego życia, należy zastosować dożywotni horyzont czasowy.

Typy analiz ekonomicznych

Wyboru metody analitycznej dokonuje się w zależności od identyfikowanych i mierzonych wyników zdrowotnych, przy czym wybór należy zawsze uzasadnić.

Analiza efektywności kosztów (CEA)

Ten rodzaj analizy ekonomicznej polega na porównaniu dwóch leków lub zestawieniu efektów stosowania u pacjenta określonej terapii lekowej z brakiem podjęcia takiego działania lub z zastosowaniem innej, nielekowej terapii.

W analizie efektywności kosztów mierzone są zarówno koszty, jak i efekty zastosowania danego produktu, a ostateczny wynik analizy przedstawiany jest za pomocą tzw. inkrementalnego współczynnika koszt-efektywność. Koszty prezentowane są w jednostkach monetarnych, a efekty w jednostkach naturalnych.

Aktualnie analiza efektywności kosztów jest najczęściej stosowaną analizą ekonomiczną.

Analiza konsekwencji kosztów (CCA)

Obejmuje ona wszystkie koszty, związane ze stosowaniem wybranej terapii i wskazuje wszystkie korzyści z nią związane. W przeciwieństwie do analizy CEA koszty i efekty interwencji nie są przedstawiane w postaci zagregowanego wskaźnika.

Wyniki dla tej analizy stanowią podstawę dla innych analiz farmakoekonomicznych.

Analiza użyteczności kosztów (CUA)

Korzysta się z niej w przypadkach, gdy potrzebne jest porównanie dwóch porównanie dwóch procedur (lub leków), których efekty są różne. Wykorzystywana jest w sytuacjach, gdy zastosowanie wybranej interwencji będzie miało znaczący wpływ na jakość życia pacjenta lub gdy analizowana procedura może zwiększać ryzyko zgonu pacjenta. Koszty zastosowanej terapii wyrażone są w jednostkach monetarnych, natomiast efekty w jednostkach użyteczności.

Wynik analizy użyteczności kosztów przedstawiany jest za pomocą inkrementalnego współczynnika koszt-użyteczność, a w praktyce najczęściej w postaci koszt/QALY.

Analiza minimalizacji kosztów (CMA)

Ten rodzaj analizy ekonomicznej ma zastosowanie w sytuacjach, gdy mamy do czynienia z procedurami (lub lekami) o identycznych efektach. Koszty w analizie minimalizacji kosztów wyrażone są w jednostkach monetarnych.

W wyniku analizy minimalizacji kosztów wybrany powinien być lek, który przy tych samych efektach terapeutycznych będzie charakteryzował się niższym kosztem całkowitym.

Analiza wydajności kosztów (CBA)

Wykorzystywana jest w przypadku procedur, których wyniki znacznie się różnią, ale dla osoby decyzyjnej istotne jest, czy ponoszone koszty są adekwatne do odniesionych korzyści. Koszty i efekty prowadzonego działania czy stosowanego leku w analizie wydajności kosztów wyrażone są w jednostkach monetarnych.

Ze względu na trudność wyceny wielu efektów, analiza wydajności kosztów jest niezalecana i stosowana jedynie w niewielu przypadkach.

Rodzaje kosztów w analizie ekonomicznej

W analizie ekonomicznej możemy wyróżnić koszty bezpośrednie oraz koszty pośrednie. Koszty bezpośrednie stanowią wszystkie zasoby, które zostały wykorzystane w celu świadczenia oraz wspomagania opieki medycznej. Wśród nich istnieje dodatkowo podział na koszty medyczne (związane bezpośrednio z opieką medyczną, np. zakup leków, hospitalizacja, praca personelu medycznego) oraz koszty niemedyczne (np. wydatki związane z dojazdem do placówki medycznej, poniesione na administrację szpitala czy świadczenia społeczne tj. renta, zasiłki chorobowe).

Koszty pośrednie są szerokim pojęciem, ogólnie definiowanym jako koszty zasobów utraconych w związku z chorobą i jej konsekwencjami. Najczęściej przywoływanym zasobem w tym kontekście jest produktywność, zarówno w odniesieniu do pracy zarobkowej (płatnej), pracy niepłatnej, jak i w kontekście czasu wolnego. Może ona mieć charakter absenteizmu (zmniejszona produktywność w związku z nieobecnością w pracy) lub prezenteizmu (zmniejszona produktywność w wyniku spadku efektywności pracy).

Więcej informacji na temat analizy ekonomicznej znajdziesz w wytycznych Agencji Oceny Technologi Medycznych i Taryfikacji.

Podziel się:

Kategorie

Może Cię zainteresować

Osoba pracująca na stanowisku Market Access Lead w znacznej mierze jest odpowiedzialna za koordynację procesów refundacji produktów leczniczych firmy oraz...
Jeżeli jesteś zainteresowany rynkiem farmaceutycznym, uwielbiasz analizować dane i artykuły naukowe to stanowisko może być idealne dla Ciebie! Praca menadżera...
Możliwości rozwoju w Market Access są bardzo szerokie. Jednakże ciężko jest wyróżnić jedną ścieżkę rozwoju w tym sektorze branży farmaceutycznej....