Zgłaszanie NOP – niepożądane odczyny poszczepienne

Zgłaszanie NOP (niepożądanych odczynów poszczepiennych) jest równie ważne, co wszystkich innych działań niepożądanych. Każdy lek oprócz swojego leczniczego działania może wywoływać także pewne niechciane skutki uboczne, również szczepionki mogą wpływać niekorzystnie na nasz organizm. NOP t0 wszelkie niewłaściwych działania, które mają związek z przyjętą przez pacjenta szczepionką. Stopień nasilenia NOP czy konsekwencje ich pojawienia się mogą być różnorodne, zależą w dużej mierze od predyspozycji organizmu pacjenta, jak również od sposobu i techniki ich podania. Z tego artykułu dowiecie się, w jaki sposób powinno przebiegać zgłaszanie NOP.

NOP – niezbędne informacje

Niepożądane odczyny poszczepienne mogą przebiegać łagodnie, jak np. niewielki obrzęk czy zaczerwienienie. Mogą jednak wystąpić też odczyny poważne, gdzie nasilenie objawów jest duże, przykładowo wysoka gorączka. Zdarzają się również naprawdę ciężkie odczyny, które zagrażają zdrowiu, mogą wymagać hospitalizacji lub nawet prowadzić do zgonu. NOP może zazwyczaj pojawić się do miesiąca po przyjęciu szczepionki. Wyjątkiem jest szczepionka na gruźlicę, gdzie może to być nawet okres całego roku. Większość z odczynów ustępuje jednak samoistnie, a ich przebieg jest chwilowy i łagodny.
Jest kilka czynników, które mają wpływa na wystąpienie NOP. Może to być na przykład nieprawidłowa technika podania szczepionki, sposób jej podania czy też jej właściwości. Ryzyko wystąpienia NOP zależy również od kondycji układu immunologicznego pacjenta czy brak rzetelnego badania lekarskiego, które wykluczyłoby ewentualne przeciwwskazania.

Zgłaszanie NOP – co powinieneś wiedzieć?

Zgłosić NOP może przede wszystkim lekarz lub felczer, który przekazuje informacje od pacjenta do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. Państwowa Inspekcja Sanitarna weryfikuje kompletność informacji, gromadzi dane i przekazuje je do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, który nakazuje dodatkowe badania szczepionki lub wycofuje ją z rynku oraz do Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny. Ta jednostka z kolei gromadzi, weryfikuje i publikuje dane w biuletynach.
Dodatkowo każdy pacjent lub jego opiekun może zgłosić NOP osobom, które wykonują zawód medyczny. Dlatego też, jeśli tylko czujesz się zaniepokojony objawami po przyjęciu szczepionki, powinieneś przede wszystkim zgłosić się do swojego lekarza, ponieważ to właśnie on określa, czy dany symptom kwalifikuje się jako niepożądany odczyn poszczepienny. W Polsce odczyny poszczepienne odnotowuje się raz na 10 000 przypadków, więc jest to stosunkowo nieduża liczba.

Formularz NOP-I

Formularz ten przeznaczony jest do zgłaszania działań niepożądanych po przebytym szczepieniu. Skierowany jest do osób wykonujących zawody medyczne (HCP).

Zgłaszanie NOP – jakie zmiany w 2021 roku?

Od 6 stycznia 2021 roku, w kwestii zgłaszania niepożądanych odczynów poszczepiennych nastąpiły zmiany, wraz z wprowadzeniem w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 grudnia 2020 roku. Główne zmiany to droga przesyłania zgłoszeń i sposób gromadzenia ich przez poszczególne organy oraz nowy wzór karty zgłoszenia niepożądanych odczynów poszczepiennych, w której uwzględniono szczepienie przeciwko COVID-19.

Sprawdź sam!

Wszystko, co powinieneś wiedzieć o Pharmacovigilance!

Baza wiedzy – Pharmacovigilance

Kursy z Pharmacovigilance