Badanie przekrojowe

Wśród badań opisowych możemy wyróżnić badanie przekrojowe, opisy pojedynczych przypadków, a także serii przypadków. Wszystkie z nich łączy to, że nie posiadają grupy kontrolnej oraz umożliwiają jedynie postawienie hipotezy. Przez co, często stanowią pierwszy etap większego procesu badawczego.

Czym jest badanie przekrojowe?

Jak wspomniano powyżej, badanie przekrojowe (cross-sectional studies) są rodzajem badań opisowych, a oznacza to także, że zaliczamy je do badań obserwacyjnych. Głównym celem ich realizacji jest określenie liczby przypadków danej choroby w populacji w określonym czasie. Dzięki temu możliwe jest określenie bieżącego stanu zdrowia populacji oraz planowanie zasobów opieki zdrowotnej. Pozwalają one także na jednoczesne ustalenie obecności choroby i potencjalnego czynnika ryzyka, co upodabnia je do badań analitycznych. Badanie przekrojowe nie jest skomplikowane – polega na utworzeniu reprezentatywnej dla danej populacji grupy i pomiarze interesujących nas parametrów. Schematycznie planowanie przebiegu badania możemy określić następująco:

1. Ustalenie problemu badawczego, którego będzie dotyczyć badanie;
2. Ustalenie populacji docelowej (cechy wyróżniające, czas i zakres terytorialny);
3. Określenie badanych parametrów;
4. Ustalenie sposobu rekrutacji i wielkości próby badanej;
5. Wybór metody pomiaru parametrów, sposobu zbierania danych oraz ich analizy;
6. Ustalenie czasu trwania badania i jego harmonogramu;
7. Zebranie danych;
8. Analiza danych.

W praktyce badania przekrojowe przeprowadza się zwłaszcza z wykorzystaniem kwestionariuszy, ankiet lub wywiadów.

Zalety i wady badań przekrojowych

Wśród zalet badań przekrojowych możemy wymienić:

• Tanie i wydajne;
• Stosunkowo krótkie;
• Pozwalają ocenić różne wyniki i czynniki ryzyka;
• Bardzo przydatne w naukach z zakresu zdrowia publicznego oraz nadzoru epidemiologicznego (cykliczne badania przekrojowe).

Do głównych wad tego rodzaju badań obserwacyjnych zaliczamy:

• Możliwość uzyskania niemiarodajnych wyników, z uwagi że dokonuje się jedynie jednego pomiaru w danym czasie;
• Brak możliwości oceny związku przyczynowo-skutkowego;
• Wymagają zorganizowania dużej próby;
• Niosą ze sobą wysokie ryzyko błędu.