Analiza wpływu na budżet płatnika

Analiza wpływu na budżet (ang. budget impact analysis, BIA) wchodzi w skład pełnego wniosku refundacyjnego (wraz z analizą ekonomiczną i kliniczną). Określa ona konsekwencje finansowe, które mogą wystąpić w wyniku wprowadzenia, zmiany lub zaprzestania refundacji produktu leczniczego. BIA jest analizą ilościową, a jej wyniki określa się w jednostkach monetarnych.

Co powinna uwzględniać analiza wpływu na budżet?

Analizę wpływu na budżet płatnika przeprowadza się, biorąc pod uwagę następujące kwestie:

• liczebność i charakterystykę populacji, która jest elementem badania;
• scenariusz ukazujący aktualną praktykę;
• scenariusz opisujący sytuację po dokonaniu zmiany refundacyjnej (np. rozpoczęciu refundacji nowego preparatu);
• koszty związane z tymi scenariuszami;
• analizę wrażliwości.

Analiza wpływu na budżet – źródła danych

W tej analizie możliwe jest wykorzystanie danych pochodzących m.in. z:

• badań epidemiologicznych,
• narodowych danych statystycznych,
• badań rynku,
• rejestrów,
• opinii organizacji pozarządowy oraz ekspertów.

Źródła te muszą być rzetelne, a korzystanie z nich szczegółowo określone. Zaleca się, aby w pierwszej kolejności korzystać z polskich danych epidemiologicznych. Jeżeli wykorzystane dane nie były wcześniej opublikowane, wymagane jest, aby wyróżnić możliwe konflikty interesów oraz źródła błędu systematycznego.

Analiza wpływu na budżet – dobór perspektywy

Analiza wpływu na budżet powinna być zrealizowana z perspektywy podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych (w Polsce jest to Narodowy Fundusz Zdrowia). W przypadku, gdy dany lek ma być refundowany jedynie częściowo (pacjenci także ponoszą koszty jego zakupu), w analizie należy uwzględnić także perspektywę pacjenta.

Analiza wpływu na budżet – dobór horyzontu czasowego

W analizie wpływu na budżet dokonuje się oceny odziaływania danej technologii medycznej na jednoroczny budżet systemu ochrony zdrowia w okresie kilku lat następujących po wprowadzeniu nowej technologii. Zaleca się stosowanie jednego z poniższych przedziałów czasowych:

• wystarczającego do ustalenia równowagi na rynku,
• obejmującego co najmniej pierwsze 2 lata od momentu rozpoczęcia refundacji.

Analiza wpływu na budżet — dobór populacji

Populację badaną w tej analizie stanowią wszystkie osoby chorzy, u których dana terapia może zostać zastosowana. W przeciwieństwie do analizy efektywności klinicznej i analizy ekonomicznej, w których populacja badana jest zamknięta, w analizie wpływu na budżet populacja badana jest otwarta. Oznacza to, że poszczególni chorzy są włączani lub wyłączani z populacji na każdym etapie analizy, w zależności od tego, czy aktualnie spełniają zdefiniowane kryteria.

Liczebność populacji badanej (chorych) określa się na podstawie:

• rozpowszechnienia danego stanu chorobowego,
• liczby osób, u której istnieje wskazanie do zastosowania terapii,
• oszacowana pozycji rynkowej technologii (tzn. jaki odsetek osób wybierze nową technologię medyczną).

Analiza wpływu na budżet – na czym polega?

Analiza wpływu na budżet opiera się na szacowaniu kosztów. Bierze się pod uwagę dwa scenariusze:

• „scenariusz istniejący” – uwzględnia utrzymanie stanu aktualnego,
• „scenariusz nowy” – uwzględnia sytuację, gdy na rynek zostanie wprowadzona nowa technologia medyczna.

W ten sposób możliwe jest określenie wpływu, jaki na budżet będzie mieć rozpoczęcie finansowania analizowanej technologii medycznej ze środków publicznych.

Ocena zaistniałej zmiany nakładów powinna uwzględniać:

• wydatki związane z analizowaną terapią,
• koszt wdrożenia ocenianej technologii do systemu opieki zdrowotnej,
• zmniejszenie kosztów w wyniku spadku stosowania innych terapii,
• zmniejszenie kosztów w wyniku pozyskania oszczędności w zakresie pozostałych świadczeń (np. spadek osób hospitalizowanych).

Kiedy analiza wpływu na budżet nie jest wystarczająca?

W momencie, gdy wykonana analiza wpływu na budżet wykazała wzrost kosztów ponoszonych przez płatnika w wyniku finansowania ocenianej technologii medycznej. W takiej sytuacji należy przeprowadzić dodatkowo analizę racjonalizacyjną. Jej celem jest określenie rozwiązań, które umożliwia sfinansowanie nowej technologii, ale z uniknięciem wzrostu kosztów po stronie państwa.

Więcej informacji na temat analizy wpływu na budżet płatnika znajdziesz w wytycznych Agencji Oceny Technologi Medycznych i Taryfikacji.

Sprawdź sam!

Wszystko, co powinieneś wiedzieć o Market Access

Baza wiedzy – Market Access

Kurs z Market Access